Bore-out: Ziek van Verveling op het Werk

Terwijl iedereen het heeft over burn-out, blijft een ander fenomeen onderbelicht: bore-out. Een bore-out ontstaat als je structureel te weinig uitdaging hebt en wordt gekenmerkt door een gevoel van extreme verveling en gebrek aan uitdaging op het werk. Net zo uitputtend als overbelasting, maar dan door chronische onderbelasting - een paradox die steeds meer werkenden treft.

Het Verschil met Burn-out: Onderbelasting versus Overbelasting

In tegenstelling tot een burn-out, waarbij iemand overweldigd en uitgeput raakt door te veel stress en werk, ontstaat een bore-out wanneer iemand zich chronisch verveelt en niet gestimuleerd voelt op het werk. Het verschil tussen bore-out en burn-out ligt in de oorzaak van de stress: bij een bore-out is verveling en onderbelasting de oorzaak, terwijl bij een burn-out juist overbelasting het probleem is.

Herkenning: De Symptomen van Bore-out

Door de verveling kan je allerlei symptomen ervaren. De klachten die je kan hebben, lijken veel op die van een burn-out. Maar waar burn-out ontstaat door te veel prikkels, ontstaat bore-out juist door te weinig stimulatie. Het is een vicieuze cirkel: als je je verveelt, wil je niet dat anderen het merken, dus probeer je het te verbergen. Om te laten zien dat je hard werkt, verdeel je je taken over een lange periode. Ook ben je vaak bezig met privézaken tijdens werktijd. Dit kan stressvol zijn en veel mentale energie kosten.

Risicogroepen: Wie Loopt Gevaar?

Bore-out treft niet willekeurig. Als je moeite hebt om initiatief te nemen en taken op te pakken is het risico op een bore-out hoger. In dit geval spreken we van sub-assertiviteit. Je doet wat jou gevraagd wordt, ook al past het werk niet bij je. Ook als je een laag zelfbeeld hebt, is de kans op een bore-out groter. Je hebt dan moeite met het nemen van initiatief en denkt misschien dat je niets aan jouw situatie kan veranderen. Hoogbegaafden vormen een bijzondere risicogroep.

De Onderliggende Oorzaken

Bore-out ontstaat niet zomaar. Een bore-out kan verschillende oorzaken hebben. Het kan het gevolg zijn van een gebrek aan uitdagende taken en verantwoordelijkheden op het werk, een gebrek aan erkenning en waardering van leidinggevenden, of zelfs een mismatch tussen je vaardigheden en de taken die je worden toegewezen. Ook persoonlijkheidsfactoren spelen een rol, evenals opvoedingsboodschappen die in de kindertijd zijn gevormd.

De Rol van Organisaties

Werkgevers hebben een cruciale rol in het voorkomen van bore-out. Het is beslist nog niet op alle werkplekken de gewoonte om regelmatig voortgangsgesprekken met werknemers te houden. De vraag hoe ze hun werk ervaren en of het hun voldoende plezier en bevrediging schenkt, is zelden expliciet aan de orde. Dat mensen de kost verdienen, wordt nog vaak gezien als enige reden om hun werk te doen, terwijl dat uitgangspunt al lang achterhaald is. Veel mensen wensen, behalve dat het in hun levensonderhoud voorziet, dat hun werk gevarieerd is, uitdagend en prikkelend en dat het hun de kans geeft zich steeds verder te ontwikkelen. Ontbreken die criteria, dan ligt verveling op de loer en na verloop van tijd ook bore-out.

Praktische Aanpak en Oplossingen

Als je merkt dat je last hebt van een bore-out, is het belangrijk om actie te ondernemen om je situatie te verbeteren. Praat met je leidinggevende over je gevoelens en probeer samen oplossingen te vinden, zoals het toevoegen van meer uitdagende taken aan je takenpakket of het volgen van trainingen om nieuwe skills te leren. Het is ook belangrijk om zelf actief op zoek te gaan naar manieren om je werkplezier te vergroten, zoals het zoeken naar nieuwe projecten of het deelnemen aan interessante initiatieven binnen je organisatie.

De Toekomst: Van Taboe naar Herkenning

In 2024 lag het aantal dagen waarop een werkende zich ziek meldde vanwege cognitieve onderbelasting 5,5 keer zo hoog als in 2021, aldus de Arbo Unie. Sinds 2021 stijgt zowel het aantal mensen met een bore-out dat zich ziek meldt als het aantal dagen dat zij verzuimen. Deze cijfers tonen aan dat bore-out een groeiend probleem is dat erkenning verdient.

De weg vooruit ligt in openheid, herkenning en preventie. Door bore-out uit de taboesfeer te halen en er open over te praten, kunnen werknemers en werkgevers samen werken aan een gezondere arbeidsomgeving waarin iedereen zich kan ontwikkelen en uitgedaagd voelt. Want uiteindelijk gaat het erom dat werk niet alleen een baan is, maar ook betekenis en voldoening biedt.